Vrijednost formiranja ekoloških okvira područja za zaštitu šumskih ekosistema

Apstrakt

Savremeni pristupi razvoju prirode usmjereni su na formiranje sistema održivog razvoja koji se odnosi na stalno poboljšanje uticaja društva na stanje prirode na takav način da taj uticaj ostaje unutar ekonomske sposobnosti biosfere, tako da prirodna osnova za funkcionisanje čovječanstva nije uništena (Razgulyaev, 2010 ). Jedna od glavnih komponenti prirode su šume. Šume djeluju kao specifični “edifikator”, što ima globalni uticaj na stanje svih ekosistema u uslovima povećanog antropogenog pritiska, smanjenja biološke raznolikosti i smanjenja produktivnosti prirodnih ekosistema. Ekološki okvir velikih regija obično predstavlja kombinacija njegovih ekosistema sa individualnim režimom upravljanja za svako područje pa se tako formira prostorno organizovana infrastruktura koja podržava ekološku stabilnost teritorija, sprečavajući gubitak biološke raznolikosti i degradaciju životne sredine (Narbut, N.A. 2015). Koncept razvoja ekoloških okvira sastoji se od mreže područja njihovih ekosistema koja su međusobno povezana ali pod jakim ekonomskim uticajima kako bi se osigurala održiva obnova resursa i biološka raznolikost. Pri stvaranju ekoloških okvira teritorija predlažu se različite istraživačke metode: informacijsko-analitička, komparativno-geografska, metoda rutinskog pregleda teritorija i kartografska. Ekološki okvir čini skup bio-geo-sistema koji osigurava razvoj teritorija kroz očuvanje ekoloških funkcija elemenata skupa i raznih prirodnih kompleksa uključenih u ovaj skup. U ekološkim okvirima šumskih područja biodiverzitet je veoma značajan jer podržava sledeće načela: pejzažne raznolikosti, održivosti, razvoja prirodnih procesa, planiranje i organizaciju ekosistema. Na primjerima istraživanja u Rusiji konstatovano je smanjenje područja prirodnih ekosistema (posebno šumskih) što dovodi do značajnog smanjenja biološke raznolikosti najrazličitijih grupa organizama. Izumiranje i značajno smanjenje vrsta dovodi do smanjenja genetske odnosno biološke raznolikosti a to nastaje i kao posljedica poremećaja evolucionih procesa. Na planeti Zemlji kao rezultat prirodnih a posebno antropogenih uticaja u posljednjim decenijama stalno se smanjuje površina šuma. S tim u vezi, stvaranje primjerenih različitih ekoloških okvira nesumnjivo će doprinijeti rješavanju jednog od glavnih problema našeg vremena - očuvanja biološke raznolikosti šumskih ekosistema.