Procjena nadzemne dendromase kod juvenilnih Paulownia sp.

Apstrakt

Vrste roda Paulownia introdukovane su u Bugarsku od početka XX vijeka, a njihova višestruka upotreba - kao ukrasno drveće, za proizvodnju drveta i biomase - odavno se ispituje (Dimitrov, 1973; Kalmukov, 1995, 2009; Gyuleva et al., 2012a, 2012b; Gyuleva et al., 2013; Gyuleva, 2014). U ovom radu je predstavljeno israživanje, koje ispituje rani rast četiri Paulownia klona na lokalitetima južne Bugarske i izvodi biometričke modele za procjenu dendromase juvenilnih Paulownia stabala. Podaci potiču iz dva eksperimentalna zasada (Slike 3 i 4), osnovana u rasadniku korištenjem jednogodišnjeg in vitro propagiranog biljnog materijala (Slika 1). Uzorkovano je 46 jednogodišnjih do trogodišnjih sadnica, porijeklom od dva klona vrste P. tomentosa i dva hibrida P. elongata × P. fortunei (Tabela 1). Modelirana je biomasa njihovog stabla kao funkcija prsnog prečnika i ukupne visine stabla, ili samog prečnika, pri čemu je primjenjen skup goodness of-fit kriterijuma (Tabele 2 i 3) radi izbora najdekvatnije između 29 testiranih formulacija. Regresioni modeli su uklopljeni u log-transformisne oblike logaritma biomase stabla, pri čemu je, na povratno-transformisanim predikcionim podacima korišten MM korektivni faktor za odstupanje (Shen & Zhu, 2008; Clifford et al., 2013). Iako su na testnim plohama bila prisutna određena ekološka ograničenja za određivanje potencijala biomase Paulownia klonova (Slika 4), ispitivani klonovi su pokazali dobar stepen preživljavanja, mada je rani porast biomase podbacio. Izvedene su dvije alometričke veze koje lako ocjenjuju dendromasu stabla mladih Paulownia sp. na osnovu lako mjerljivih karakteristika stabla (Tabele 4 i 5). Model M1, koji koristi dvije osnovne dimenzije stabla je primjenjiviji za određivanje nadzemne biomase pojedinačnih stabala ili posječenih sadnica. Model M4, koji se bazira samo na prsnom prečniku, može se koristiti za brzu i tačnu procjenu biomase zasada. Oba modela su primjenjiva za procjenu biomase stabla juvenilnih Paulownia stabala prečnika do 5 cm i uk upne visine do 3,5 m (Slike 6 i 7).